به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد کاویانی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در نشست سبک زندگی و بیانیه گام دوم انقلاب گفت: سبک زندگی اسلامی شیوه‌ای است که قوانین و ارتباطات افراد (به صورت فردی) و نیز مجموعه نهادهای اجتماعی و حکومتی، برای اداره و حل مشکلات زندگی را در جامعه ترسیم می‌کند. اکثر مطالعات انجام شده در زمینه سبک زندگی اسلامی پیرامون تعریف و تمجید از آن است و در آن ها راهکار و ارائه مسیر، برای اجرای این سبک در جامعه دیده نمی‌شود.
وی سبک زندگی را شامل پنج حوزه فردی، خانواده، جامعه، حاکمیت و فضای بین‌الملل معرفی کرد و افزود: این پنج حوزه در ارتباط و تعامل با یکدیگر و در هم تنیده شده‌اند. اصلی‌ترین محور در سبک زندگی «فرد» است. بر اساس آیات قرآن «کُلُّ نَفْسٍ بِمَا کَسَبَتْ رَهِینَةٌ» اگرچه زندگی اجتماعی داریم اما تکالیف ما تکالیف فردی است.
حجت‌الاسلام والمسلمین کاویانی، خانواده را هسته‌ای‌ترین جمع مربوط به سبک زندگی ذکر و به ده تفاوت بین خانواده اسلامی و غربی اشاره کرد و افزود: ۱- خانواده اسلامی مبتنی بر آزادی خدامحوری، اما خانواده غربی و مدرنیته مبتنی بر آزادی انسان محوری است. ۲- به لحاظ ارزشی، خانواده در سبک زندگی اسلامی جایگاه بسیار والایی دارد اما در جامعه مدرنیته خانواده جایگاه ارزشی ندارد. ۳- خانواده در سبک زندگی اسلامی مبتنی بر شرع و قانون است اما در مدرنیته به حد هم بالینی تنزل یافته است.
این پژوهشگر با اشاره به تفاوت‌های دیگر اضافه کرد: ۴- خانواده در غرب می تواند تک‌جنسیتی باشد اما در سبک زندگی اسلامی اصالتاً دو جنسیتی و مبتنی بر خلقت و فطرت انسان است. ۵- در اسلام خانواده مبتنی بر تک شوهری است، اما در غرب و مدرنیته چند شوهری نیز تجویز شده است. ۶- در اسلام خانواده گسترده مورد تاکید است ۷- در سبک زندگی اسلامی خانواده هویت زنانه و مردانه را کاملاً تفکیک می‌کند و توقع زندگی بر اساس آن هویت‌ها را دارد اما در مدرنیته تفکیک هویتی مورد قبول نیست و به نوعی هویت‌زدایی انجام می‌شود.
وی افزود: ۸- در سبک زندگی اسلامی اصالت مادری و فرزند پروری جایگاه دارد اما در مدرنیته چنین جایگاهی لحاظ نشده است. ۹-در سبک زندگی اسلامی ساده‌زیستی مورد تاکید بوده اما در جامعه مدرنیته مصرف گرایی و لذت گرایی مورد تایید است. ۱۰- در سبک زندگی اسلامی دنیا و آخرت در کنار هم دیده شده است و هدف کمال جویی است اما در غرب فقط دنیا و لذت جویی دیده می‌شود.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه اظهار کرد: برای جمع‌بندی در نظر بگیرید که کدام یک از این قیود در جامعه و نهادهای علمی ما آموزش داده می‌شود. در چهار دهه گذشته فقط به لحاظ نظری گفته‌ایم که مباحث مربوط به سبک زندگی باید انجام شود، اما از لحاظ عملیاتی پیگیر کار نبوده‌ایم.
حجت‌الاسلام والمسلمین کاویانی در پایان سخنان خود کانال اجرایی شدن سبک زندگی اسلامی را علوم انسانی اسلامی دانست و گفت: زمانی که علوم انسانی با همه چارچوب‌ها و ارکانش عملیاتی نشود سبک زندگی اسلامی اجرایی نخواهد شد.
وی اضافه کرد: بر اساس مراحل پنجگانه‌ای که مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم ترسیم نمودند، سبک زندگی چهارمین مرحله تلقی می‌شود که همان جامعه سازی اسلامی است و اگر از این مرحله بتوانیم درست عبور کنیم به مرحله پنجم که تمدن اسلامی است خواهیم رسید. بیانیه گام دوم در عمل، همان جامعه سازی اسلامی و حرکت به سمت تمدن سازی اسلامی است.
حجت‌الاسلام والمسلمین کاویانی بیان کرد: سبک زندگی اسلامی جزیره‌ای کوچک و در حد یک فرد نیست بلکه فرد اصلی‌ترین محور آن و خانواده و اجتماع حاکمیت و فضای بین‌المللی او را احاطه کرده است و هر کدام از این‌ها اقتضائات خود را دارند لذا اگر بخواهیم سبک زندگی اسلامی برای بلندمدت اجرایی شود باید برای همه این محورها همزمان با هم برنامه داشته باشیم.
وی افزود: در پایان می‌توان گفت نگاه اصلاحی و ترمیمی به علوم انسانی اسلامی کفایت نمی‌کند و باید نگاه تاسیسی وجود داشته باشد که بتواند ناظر به زندگی زندگی افراد کف جامعه اسلامی باشد.
313/32
